Column Marjan Berk over ‘In het huis van de dichter’

Marjan Berk schreef op 10 januari een prachtige column overIn het huis van de dichter in de PZC:

Soms wordt je door een boek totaal meegesleept in de verbeeldingswereld van de schrijver. Bij het naderen van de laatste bladzijden ga je steeds trager lezen, langzaam sla je bladzijden om, het onvermijdelijke einde nadert…de laatste zinnen…uit!

Dan breekt er een vreselijke periode aan. Het verhaal is zo onder je huid gekropen dat je absoluut niet in staat bent je aan een nieuw boek uit te leveren. Ik vergelijk het altijd met een verbroken relatie. Wanneer je verloofde uit je leven is verdwenen ben je ook niet in staat je ogenblikkelijk aan een andere geliefde te geven…Zo tob ik nu al weken, begin aan allerlei beoogde top boeken, maar het wil maar niet lukken. Het korte en heftige leven van de geniale pianist Youri Egorov, ontsnapt aan het communistisch regime in Rusland, dat in ons land tot korte maar uitbundige bloei is gekomen, is door Jan Brokken verteld op een manier waardoor je, ondanks je kennis van de slechte afloop, mee-ademt tot de laatste pagina. En iedere keer dat ik mijn kinderen in Almere bezoek en door de Youri Egorovstraat rijdt, doemen de beelden uit dat wilde woeste muziekleven weer bij mij op. Los van het bloedstollende verhaal van zijn vlucht uit Rusland is daar de muziek. Jan Brokken is in staat je muziek te laten lezen…

Het boek begint als een interview. Jan wilde voor de Haagse Post een groot interview met Egorov maken, een plan wat bij de redactie aanvankelijk op nogal wat weerstand stuitte. En toen hoofdredacteur Ron Kaal Brokken de kans gaf, was deze zelf ook niet helemaal gerust op het slagen van de onderneming.”Musici zijn geen praters. Ze leggen in muziek wat ze zeggen willen, terwijl ik woorden nodig had die ik op een blaadje kon typen. Veel woorden, een levensverhaal.”.

Pas na een paar sessies begon het te lopen. Youri vertelt over zijn Russische jeugd, hoe bang hij was opgepakt en mishandeld te worden. Zijn homosexualiteit was daarbij ook een punt, in Siberië hadden homosexuelen meer van medegevangenen te vrezen dan van cipiers….Na al die verhalen over Rusland komt de hamvraag: “Wat maakt de ene pianist groter dan de andere?”, vraagt Brokken.

“Techniek”, antwoordt Youri. “Muzikaliteit. Inlevingsvermogen. Uitstraling. De juiste omstandigheden.”
“Hoe?”.
“Door mee te gaan. Dan maak je het mee, dan zie je het met eigen ogen.”

Zo begint dit unieke boek. Jan Brokken scheept zich als het ware in op de schuit van Egorov,s leven, een wilde vaart. Het verslag van de concerten, het beulen van zo,n sterrenpianist, het reizen en trekken, de liefde, de wilde orgiën met drugs en drank, en altijd weer de muziek die het laatste woord heeft.

In zijn verantwoording schrijft Brokken: “De voornaamste bron van In het huis van de dichter was mijn herinnering.” En dan citeert hij de Rus Varlam Sjalamov: “Voor het geheugen zijn, net als voor de dood, allen gelijk en de schrijver heeft het recht zich de jurk van het dienstmeisje te herinneren en de juwelen van de bazin te vergeten.”

Ik bestrijd mijn heimwee naar het uitgelezen boek door het maar weer opnieuw te gaan lezen!