De regenvogel: te vroeg verschenen

Leon van de Reep op AfrikaanseToestanden.NL: “Het is niet echt de titel voor een reisboek, De regenvogel. En de ondertitel die het gebruikelijke (ont)siert ontbreekt ook al. Het ruikt, kortom, in de kaft al naar roman. Jan Brokken schrijft inderdaad met het inlevingsvermogen van de beste romanciers. Maar hij is in De regenvogel ook nieuwsgierig journalist en grondig maar aanstekelijk historicus. Het is tekenend dat zo’n meesterverteller van Hollandse bodem pas een veel groter lezerspubliek bereikt na publicatie van een roman over de Tweede Wereldoorlog.

Het was in 1991 misschien nog een beetje te vroeg voor de originele wijze waarop Brokken in De regenvogel met genres goochelt. Zijn eigen reiservaringen in Gabon lijken nog het meest op journalistieke reportages maar onderscheiden zich door een opvallend open blik en een poëtische stijl. Die persoonlijke verslagen van zijn ontmoetingen met Gabonezen en expats en zijn beschrijvingen van de rivieren en het oerwoud winnen aan diepte door de manier waarop Brokken ze losjes onderdeel maakt van een veel groter verhaal. In historische beschrijvingen schetst hij ook de geschiedenis van Gabon. Bijna en passant maakt hij dat kleine Centraal-Afrikaanse land ook nog tot een prisma waardoor de eeuwenoude Europese fascinatie voor Afrika glashelder zichtbaar wordt.