Jan Brokken ontvangt de Bentinck Penning

Op donderdag 2 mei gaf Jan Brokken met de pianisten Jeroen en Sandra van Veen en de cellist Joachim Eijlander de concertlezing De Hemelse Sferen van Arvo Pärt in de Nederlands Hervormde Kerk in Rhoon. Tot zijn verbazing (‘ik wist van niks’) kreeg hij voorafgaand aan het programma de Bentinck Penning uitgereikt, hem toegekend door het historische Bentinck Genootschap vanwege zijn grote verdiensten voor Rhoon, het dorp waar Jan Brokken opgroeide. ‘Niet alleen in De vergelding, een dorp in tijden van oorlog maar ook in Mijn kleine waanzin en tal van korte verhalen heeft Jan Brokken van Rhoon een begrip gemaakt,’ zei Leen den Otter van het Bentinck Genootschap. ‘Rhoon staat voor een dorp op de Zuid-Hollandse eilanden met een even bewogen als roerige geschiedenis die Jan Brokken haarscherp en meeslepend beschrijft.’ Rhoon ligt dicht genoeg bij Rotterdam om open blik en de mentaliteit van een haven- en handelsstad te delen. ‘Met die blik is Jan Brokken de wereld ingetrokken, met schitterende boeken als Baltische zielen en De Kozakkentuin als gevolg.’ Reden waarom het Bentinck Genootschap de ambassadeur van Estland, mevrouw Kaili Terras, had gevraagd de  onderscheiding aan Jan Brokken uit te reiken. In een gloedvolle toespraak in het Engels zei ze dat Jan Brokken voor haar land hetzelfde heeft gedaan als voor zijn dorp: hij heeft het in een scherp, helder en warm licht gezet. ‘Aan Jan Brokken werd ooit gevraagd waarom hij naar de Baltische landen was getrokken om er een boek over te schrijven. Zijn antwoord luidde toen: omdat het de onbekendste en donkerste landen van Europa waren. Dat klopte destijds, en is niet meer waar. Sinds Baltische zielen heeft heel Europa kunnen kennisnemen van onze geschiedenis, ons lijden, onze strijd en onze herwonnen onafhankelijkheid. Niemand heeft met zoveel kennis, zoveel begrip en zoveel compassie over ons geschreven als hij. Wij zullen hem daar altijd diep dankbaar voor blijven,’ aldus ambassadeur Terras. Een duidelijk geëmotioneerde Jan Brokken wist even helemaal niets te zeggen. Alleen: ‘Dit had ik niet verwacht, vanavond niet, en nooit eigenlijk. Dit… van mijn dorp.’ Waarop de stampvolle kerk als één man opstond en hem een ovationeel applaus gaf. Jan Brokken droeg het programma rond Arvo Pärt op aan Henk Sliedrecht, ‘de dierbare vriend uit mijn jeugd, uit Rhoon, die altijd mijn dierbare vriend is gebleven.’